z reguły
  • Japońskie imiona i nazwiska z afiksami
    10.05.2016
    10.05.2016
    Szanowni Państwo,
    jak należałoby odmieniać imiona i nazwiska japońskie w przypadku użycia ich w połączeniu z formami grzecznościowymi, takimi jak -san, -kun, -sama, -chan, -sensei oraz o-? Chodzi o egzotyzację dialogu, więc ich pominięcie nie byłoby pożądane.
    Czy w przypadku sufiksów odmieniać powinny się oba człony (o ile istnieje taka możliwość), czy też jedynie któryś z nich? I czy pisownia imienia z prefiksem powinna być: O-Hana czy Ohana?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
  • Nazwy ulic wraz z numeracją budynku i lokalu
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z tą poradą. Skoro m. odczytujemy jako numer mieszkania, to czy nie powinniśmy właśnie stawiać przed tym skrótem przecinka na mocy reguły [383] WSO? Wydaje mi się, że w sformułowaniu ul. Kwiatowa 20(,) m. 15 mamy do czynienia z dwoma okolicznikami, z których drugi jest określeniem pierwszego.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik

  • Postacie z „Baśni” Hansa Christiana Andersena
    27.07.2017
    27.07.2017
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, czy reguła [59] WSO ma zastosowanie w przypadku postaci z baśni Andersena: brzydkie kaczątko, dziewczynka z zapałkami, dziewczynka na ziarnku grochu, ołowiany żołnierzyk. Jak powinniśmy zapisywać te nazwy? Z jednej strony wskazują na konkretne postacie, z drugiej nie mają charakteru nazw własnych, jak Miś Uszatek czy Piotruś Pan.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • by z partykułami
    21.06.2007
    21.06.2007
    Piszemy: aniby, (a)zaliby, bodajby, chybaby, czy(ż)by, gdzieżby, jakżeby, niech(aj)by, nużby, otóżby, przecieżby. Ale WSO notuje też partykuły: dopiero by, jeszcze by, już by, może by, nawet by, pewnie by, poniekąd by, prawie by, raczej by, też by, tylko by, wręcz by, zapewne by… Te odsyłają do zasady [164], o pisowni rozłącznej – ale NIE PARTYKUŁ! A jak z: akurat, bynajmniej, istotnie, naprawdę, niemal, przynajmniej, tam („A tam+byś zgadł!”), to („Zbić to+by umiał”), zarazem, zawsze, zresztą?
  • Chaos z covidem

    22.10.2020
    22.10.2020

    Mam problem z końcówkami -a w deklinacji. Obecnie często odmienia się słowo covid. Dużo osób odmieniając covid, mówi covida: Czy zachorowałeś na ten covid czy na tego covida? W mojej opinii poprawna odmiana to covid covidu. „Chaos w kwestii covida” czy „chaos w kwestii covidu”?

  • „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej”
    27.02.2017
    27.02.2017
    Szanowni Państwo,
    zetknęłam się właśnie z sytuacją, w której nie wiem, jakie przyjąć rozwiązanie – dlatego zwracam się do Państwa z prośbą o opinię. Chodzi mianowicie o zapis tytułu czasopisma Studia z Zakresu Pracy i Polityki Społecznej. Problem polega na tym, że na stronie tegoż rocznika jego tytuł zapisywany jest wszędzie małymi literami (Studia z zakresu pracy i polityki społecznej). Jaki, wobec tego, zapis powinnam przyjąć – zgodny z zasadami językowymi czy wolą twórców periodyku?
  • budynek z cegły
    13.04.2013
    13.04.2013
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie poprawnego stosowania słów takich jak cegła i kamień rozumianych jako materiał budowlany. Czy pisząc stosujemy je w liczbie pojedynczej, czy mnogiej? Osobiście skłaniam się ku pierwszej wersji, piszę: budynek wzniesiony z cegły, redakcja uparcie poprawia mi na cegieł. Kto ma rację?
    Z wyrazami szacunku
    Ewa Siejkowska
  • Ciąg dalszy wątpliwości związanych z pisownią cząstki nie
    11.05.2018
    11.05.2018
    Szanowni Państwo!
    Miewam często wątpliwości co do pisowni łącznej i rozłącznej z nie. Byłabym wdzięczna za rozstrzygnięcie prawidłowej pisowni następujących zdań:
    1. To był poważny błąd, zresztą w tej historii nie/jedyny, wiele ich było.
    2. Zdanie powyżej, ale z nie/jeden.
    3. Nie/jedyny błąd logiczny tej pracy polega na tym, że…
    4. To wcale nie/mały wydatek.
    5. Hasali słownie i nie/słownie po sąpierzach.
    6. Bronili się dzielnie i nie/dzielnie.
    7. Woda leciała letnia i nie/letnia.
    Dziękuję!
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • Interpunkcja zwrotów z imiesłowami na -ąc, -łszy, -wszy

    23.02.2024
    23.02.2024

    Szanowna Poradnio,

    czy w zdaniach z imiesłowowymi równoważnikami zdań typu:

    Piotr(,) strzeliwszy, nie trafił.

    Piotr(,) strzelając, zawsze trafiał.

    ...przecinek (,) jest obligatoryjny, uznaniowy czy błędny?

    Z poważaniem

    T.M.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego